برخلاف تعریفی که معمولاً از نوسانات مثبت جذاب بازار کریپتو حاصل می‌شود، هیچ حمام خونی در این بازار ندیده‌ایم. اگرچه ممکن است سقوط ارزهای دیجیتال به مذاق بسیاری از کاربران خوش نیاید، اما این واقعیت بازار است. از سقوط Bitcoin از 69000 دلار تا 15000 دلار به نابودی ارز دیجیتال لونا (LUNA) با قیمت 116 دلار، همه آنها فقط در چند سال کوتاه از عمر بازار اتفاق افتاده اند.
همیشه سقوط های ویرانگر بیشتری پشت اوج های بیشتر وجود دارد. یادگیری از زمین خوردن یکی از مهم ترین نکات برای رسیدن به قله است. در این مقاله با ما همراه باشید تا سقوط های بزرگ در بازار ارز دیجیتال را با هم بررسی کنیم.
سقوط ارزهای دیجیتال. چرا و چگونه؟
استفاده از کلمه crash برای تعریف بحران های مالی در بازار ارز دیجیتال همیشه معنی یکسانی ندارد. دقیقاً چرا و چگونه این سقوط ها تفاوت اصلی بین آنهاست. کاهش 50 درصدی قیمت توکن در بازار در حال سقوط تعریف می شود و نابودی کامل ارز دیجیتال نیز با همین عبارت تعریف می شود.
کاهش قیمت ارزهای دیجیتال می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. گاهی اوقات، این سقوط ها به دلیل اخبار و رویدادهای بازار و گاهی به دلیل شیطنت های از پیش برنامه ریزی شده است.
به عنوان مثال، خرابی شبکه Bitconnect یک شیطنت از پیش طراحی شده بود. این سقوط باعث ضرر بسیاری از سرمایه گذاران شد و زیان هنوز جبران نشده است.
در مقابل، کاهش قیمت بیت کوین از 69 هزار دلار به 15 هزار دلار در سال به دلیل شرایط حاکم بر بازار بود که در آن زمان عواملی مانند افزایش نرخ بهره در آمریکا و رکود اقتصادی در جهان باعث کاهش ارزش ارزهای دیجیتال شد.
تقلب در بازار ارز دیجیتال به روش های مختلفی انجام می شود. عدم نظارت بر ارزهای دیجیتال باعث شده حتی شاهد ابتکارات جدید کلاهبرداری در آن باشیم. از ظهور پروژه های کلاهبرداری و کلاهبرداری گرفته تا Rug Pull، همه آنها می توانند دلیل سقوط ارز دیجیتال باشند.
بزرگترین خرابی ارزهای دیجیتال تا کنون
از زمان ظهور بازار ارزهای دیجیتال و معرفی بیت کوین در سال 2009، پروژه های شکست خورده مختلفی در این بازار ظاهر شده اند. توکن هایی که با جمع آوری کاربران و سرمایه فراوان، همه آنها را مثل سیاه چاله بلعیدند و اکنون در سطل زباله بازار ارزهای دیجیتال هستند.
در کنار این سیاه‌چاله‌ها، ارزهای دیجیتال قدرتمندی نیز وجود دارند که با وجود سقوط بازار به کار خود ادامه می‌دهند و خبری از نابودی آنها نیست. اگر بخواهیم بزرگترین سقوط‌ها در تاریخ ارزهای دیجیتال را فهرست کنیم، موارد زیر احتمالاً برجسته‌ترین آنها هستند:
- بیت کوین از 1127 دلار به 360 دلار سقوط کرد
- بیت کوین از 19665 دلار به 6852 دلار سقوط کرد
- قطع اتصال بیت
- بیت کوین از 69000 دلار به 19000 دلار سقوط می کند
- فروپاشی پروژه Terra
- فاجعه FTX
| ارز دیجیتال | تاریخ | قیمت قبلی | قیمت بعدی | دلیل |
|---|---|---|---|---|
| بیت کوین (کل بازار) | از نوامبر 2021 تا ژوئن 2022 | 69044$ | 19,047 دلار | فروش داغ |
| بیت کوین (کل بازار) | دسامبر 2017 تا فوریه 2018 | 19665$ | 6852$ | فروش داغ |
| Terra (Luna) | مه 2022 | 116$ | 0.0001$ | پاک‌سازی UST |
| بیت کوین | فوریه 2014 | 1127$ | 360$ | هک تبادل Mt.Gox |
| اتصال بیت | ژانويه 2018 | 509$ | 8$ | BitConnect را نابود کنید |
| FTT | نوامبر 2022 | 22$ | 0.87$ | تخریب تبادل FTX |
بازار ارزهای دیجیتال همیشه مملو از چالش ها و بحران های مالی بوده است و هر طوفانی توانسته این بازار را به سمت و سویی بکشاند. برای جلوگیری از چنین آسیب‌هایی در آینده، هر یک از این سقوط‌ها را جراحی می‌کنیم تا با علل آنها بیشتر آشنا شوید.
1- بیت کوین از 1127 دلار به 360 دلار سقوط کرد
برای معرفی یکی از بزرگترین خرابی‌های ارزهای دیجیتال، به سال 2014 برمی‌گردیم، جایی که بازار ارزهای دیجیتال به اندازه امروز داغ نبود. احتمالاً بسیاری از شما در سال 2014 حتی اطلاعات اولیه ای از بازار ارزهای دیجیتال و بیت کوین نداشتید و احتمالاً اطلاعات بیشتری از بیت کوین بخرید فکر نمی کردید.
سرمایه گذاری در این بازار هنوز فراگیر نشده است و بیشتر آنها دلالان و سودجویان بوده اند که با استفاده از سایت های مختلف و بدون اطلاع کاربران در سراسر دنیا به سودهای کلان می رسند.
در سال 2014، هکرها از بی تجربگی بسیاری از شرکت های سازنده ارزهای دیجیتال استفاده کردند و بارها و بارها اخباری مبنی بر هک شدن شبکه های مختلف به گوش رسید. بیت کوین که از سال 2013 روند صعودی بسیار خوبی را آغاز کرد و از قیمت 1000 دلار عبور کرد، احتمال چنین کلاهبرداری هایی را افزایش داده بود.
صرافی Mt.Gox به عنوان بزرگترین صرافی ارز دیجیتال در آن سال، مسئولیت مدیریت 70 درصد از حجم تراکنش های بیت کوین را بر عهده داشت. تصور کنید هر گونه اختلال و خرابکاری در شبکه Mt.Gox چقدر می تواند بر بیت کوین و بازار ارزهای دیجیتال تأثیر بگذارد. البته چه اتفاقی افتاد.
در فوریه 2014 بود که Mt.Gox متوجه هک های گسترده و تخریب دارایی های کاربران خود شد. 740000 بیت کوین به سرقت رفت و 6 درصد از کل بیت کوین های موجود در آن زمان در اختیار هکرها قرار گرفت.
صرافی Mt.Gox نتوانست 460 میلیون دلار سرمایه کاربران را تامین کند و شوک بزرگ رخ داد و قیمت بیت کوین را از 1127 دلار به 360 دلار کاهش داد. با بالاترین قیمت تاکنون، ارزش بیت کوین های دزدیده شده به بیش از 50 میلیارد دلار می رسد و هنوز Mt.Gox موفق به بازپرداخت وجوه از دست رفته نشده است.
صرافی Mt.Gox نتوانست 460 میلیون دلار سرمایه کاربر را تضمین کند. این شوک بزرگ باعث شد که قیمت بیت کوین از 1127 دلار به 360 دلار کاهش یابد. ارزش بیت کوین های سرقت شده در بالاترین سقف قیمت به بیش از 50 میلیارد دلار می رسد. لازم به ذکر است که Mt.Gox هنوز موفق به بازپرداخت وجوه از دست رفته نشده است.
2- بیت کوین از 19665 دلار به 6852 دلار سقوط کرد
سفر بیت کوین در سال 2009 آغاز شد و به سال 2018 رسید. همین یک سال پیش، ما شاهد رشد انفجاری در بازار بودیم و بیت کوین یک رالی صعودی عجیب را پشت سر گذاشت. صعودها حداقل در آن بازه زمانی برای کاربران عجیب به نظر می رسید و همه از حباب ها صحبت می کردند. در آن زمان، به سختی می‌توانستید کسی را پیدا کنید که ایده‌ای غیر از حباب برای بیت‌کوین ارائه دهد.
زمستان مالی 2018 به طور ناگهانی قیمت بیت کوین را 70 درصد کاهش داد و به 6852 دلار رسید. اتریوم و آلت کوین ها نیز از پاییز امسال در امان نماندند. البته دلیل این سقوط ها خبر چندان خاصی نبود جز ترس معامله گران از رشد عظیم و خروج سرمایه گذاران بزرگ از بازار. رویدادی که ممکن است در آینده رخ دهد.
3- از بین رفتن bitconnect
سومین سقوط ارزهای دیجیتال در سال 2018 اتفاق افتاد. جایی که یک پلتفرم با ادعای بسیار عجیب سرمایه هنگفتی را جمع آوری کرد و از بین رفتن آن باعث از دست رفتن سرمایه های زیادی شد.
همه چیز در مورد Bitconnect شبیه به یک طرح Ponzi است، اما در آن زمان، همه سرمایه گذاران بر روی 40٪ سود در هر ماه متمرکز بودند، و حتی همه هشدارها مبنی بر اینکه Bitconnect یک Ponzi است نادیده گرفته شد.
مساله این بود که BitConnect به عنوان یک پلتفرم غیرمتمرکز به کاربران قول سود 40 درصدی برای سرمایه گذاری بیت کوین در پلتفرم خود را داده بود و سود حاصل از این سرمایه گذاری با توکن BCC پرداخت می شد. این جاذبه بالا سیل عظیمی از سرمایه ها را به سمت خود سوق داد. تا جایی که Bitconnect با سرمایه کاربران جدید سود سرمایه گذاران قبلی را به همراه داشت.
این هجوم عجیب سرمایه به BitConnect باعث شد که ارزش توکن اصلی آن به شدت افزایش یابد. سپس در سال 2018 که حباب این ارز دیجیتال ترکید، شاهد کاهش قیمت آن از 509 به 8 دلار بودیم. کم کم خبری از بیت کانکت به عنوان ارز دیجیتال معتبر نشد. از خاکستر آن پروژه، چیزی جز چند میم در بازار باقی نمانده است.
سقوط Bitconnect زمانی آغاز شد که سازمان‌های امنیتی این پلتفرم را برای ارائه سودهای غیرمنطقی تحت فشار قرار دادند. تمام دارایی های کاربران در یک چشم به هم زدن در این حادثه از بین رفت و آثار آن همچنان برای سرمایه گذاران باقی مانده است.
4- بیت کوین از 69000 دلار به 19000 دلار سقوط کرد
یکی از بزرگترین سقوط ها در بازار ارزهای دیجیتال مربوط به سقوط بیت کوین از بالاترین قیمت خود (69000 دلار) به 19000 دلار و حتی کمتر است. سقوطی که در نوامبر 2021 آغاز شد و پس از یک سال شاهد کاهش 70 درصدی قیمت بیت کوین بودیم.
بیت کوین 69000 دلاری به جای ترساندن کاربران به یک افسانه تبدیل شده است. همه از 100000 دلار و حتی 1 میلیون دلار بیت کوین صحبت می کردند و قیمت 69000 دلار چندان جذاب به نظر نمی رسید. در حالی که بیت کوین در یک رالی صعودی بزرگ به این قیمت رسید و انتظار می رفت که قیمت اصلاح شود.
در آن زمان ارزش بازار ارزهای دیجیتال 3 تریلیون دلار بود و پس از این سقوط به زیر یک تریلیون دلار رسید. این سقوط شدید به عنوان یک شوک بزرگ برای بازار ارزهای دیجیتال در نظر گرفته شد و پس از گذشت نزدیک به دو سال، این ارزش بازار هنوز برنگشته است.
5- فروپاشی پروژه Terra
نمی‌توانیم بدون اشاره به شبکه Terra درباره سقوط ارزهای دیجیتال صحبت کنیم. ارز دیجیتالی که امیدهای زیادی داشت و هر روز بر تعداد سرمایه گذاران افزوده می شد، اما ناگهان همه چیز مانند آوار فرو ریخت.
در سال 2022، یکی از بزرگترین استیبل کوین های جهان که سال ها فعال بود، سقوط کرد. بازار با یک شوک بزرگ روبرو بود. از یک طرف استیبل کوین که قرار بود از ارزش دارایی کاربران محافظت کند از بین رفت و از طرف دیگر ارز دیجیتال لونا با سرعت بالایی مسیر را طی می کرد.
ترالبز تصمیم گرفت از تمام سرمایه 35 میلیارد دلاری خود استفاده کند تا کوین های پایدار برای استفاده از tera.اما این اتفاق نیفتاد و شاهد یکی از بزرگترین سقوط ها در بازار ارزهای دیجیتال بودیم.اگرچه قبل از پدیده لونا شاهد سقوط های مختلفی در بازار ارزهای دیجیتال بودیم، اما تا آن زمان هرگز شاهد چنین سقوطی در استیبل کوین نبودیم. ما نبودیم.
در یک لحظه، هم استیبل کوین Terra و هم توکن بومی Terra با 45 میلیارد دلار سرمایه کاربر نابود شدند. Three Arrows Capital (3AC)، یکی از بزرگترین صندوق های ارائه دهنده ارزهای دیجیتال، اعلام ورشکستگی کرد و بیش از 2.8 میلیارد دلار از دارایی های کاربران نیز در این صندوق از دست رفت.
دومینوی ورشکستگی ها ادامه یافت. در مرحله بعد نوبت به صندوق وام ارز دیجیتال سلسیوس رسید تا با کسری 1.9 میلیارد دلاری اعلام ورشکستگی کند. از دست دادن بیش از 500 میلیارد دلار دارایی در استیبل کوین Terra باعث آسیب گسترده به بازار شد و خسارت مالی فقط به سرمایه گذاران مستقیم Terra مربوط نمی شد.
6- فاجعه FTX
یک فاجعه بزرگ دیگری که بازار ارزهای دیجیتال شاهد آن بود، فاجعه صرافی FTX بود. این صرافی در سال 2022 به عنوان یکی از بزرگترین صرافی های جهان شناخته می شد و حجم قابل توجهی از معاملات روی آن انجام می شد. تا اینکه شاهد چالش‌هایی بین ژانگ پنگ ژائو (CZ)، مدیر عامل بایننس و سام بانکمن-فرید، مدیر عامل FTX بودیم.
موضوع از اینجا شروع شد که مدیر عامل بایننس سهام خود را در صرافی FTX به سام بانکمن فرید انتقال داد و بخش قابل توجهی از ارزش سهام خود را با نماد بومی این صرافی، FTT دریافت کرد.
در نوامبر 2022، طبق گزارشی که توسط Coindesk منتشر شد (CoinDesk)، کشف شد که صندوق تامینی تحت مدیریت سام بنکمن فرید معروف به Alameda Research (Alameda Research) دارای ویژگی غیرمعمول توکن های FTT است. گزارشی که واکنش های ژائو را به دنبال داشت و باعث شد تا او تمام توکن هایش را بفروشد. این رویداد ترس بزرگی را در جامعه FTX ایجاد کرد و باعث شد تا در عرض 3 روز حجم فروش 6 میلیارد دلاری ثبت شود.
این حجم بالای فروش، صرافی FTX را با چالش مواجه کرد و توکن بومی آن کاهش قیمت بسیار زیادی از 85 دلار به زیر 1 دلار داشت. پس از آن، دو شرکت وام دهنده، Genesis Trading و BlockFi اعلام ورشکستگی کردند.
یکی از تاثیرات اصلی این رویداد کاهش قابل توجه قیمت ارز دیجیتال سولانا بود. بخش قابل توجهی از دارایی های بورس FTT و Alamed a Research سولانا بود. به دنبال این اتفاق قیمت سولانا به شدت کاهش یافت و به زیر 10 دلار رسید. این کاهش قیمت حتی باعث کاهش قیمت بیت کوین و اتریوم شد و در نهایت باعث ایجاد یک بحران مالی بزرگ در بازار ارزهای دیجیتال شد.
نتیجه گیری
در این مقاله سعی کردیم شما را با بزرگترین بحران های مالی و سقوط ارزهای دیجیتال در تاریخ این بازار آشنا کنیم. اتفاقاتی که پیش از این بسیار بعید بود، اما اکنون بازار ارزهای دیجیتال همه آنها را پشت سر گذاشته و به راه خود ادامه می دهد.
شاید با تجربه بالا و دقت بالا بتوان پونزی بیت کانکت را پیش بینی کرد. اما نابودی شبکه Terra با آن سطح از جذابیت و نقشه ها یا فروپاشی یکی از بزرگترین صرافی های جهان به این راحتی نبود.
این نشان می دهد که در بازار ارزهای دیجیتال هر اتفاقی ممکن است بیفتد و ما نباید از این احتمالات در این بازار غافل شویم. در تمام بلایا و بحران های مالی، بسیاری از کاربران دارایی های خود را از دست دادند. اما بسیاری از آنها نیز از این بحران ها عبور کرده اند و در حال حاضر به سودآوری در بازار ادامه می دهند.
سرمایه گذاری در بازار ارزهای دیجیتال جذابیت های زیادی دارد و هر روز به این جذابیت ها اضافه می شود. اما بررسی چنین اتفاقاتی باعث می شود با احتیاط بیشتری وارد فرآیند سرمایه گذاری در این بازار شویم. فراموش نکنیم که سرمایه گذاری دانش مهمی است و قرار نیست تنها با خرید چند ارز دیجیتال بدون برنامه ریزی و دانش، ثروت قابل توجهی در بازار ارزهای دیجیتال به دست آوریم.
