آشنایی با صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) و برترین صرافی های غیرمتمرکز سال ۲۰۲۴
صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) به عنوان یک پلتفرم همتا به همتا برای مبادله ارزهای دیجیتال بدون نیاز به واسطه وسیطهای متمرکز شناخته میشود. این صرافیها از تکنولوژی بلاکچین و قراردادهای هوشمند برای اجرای تراکنشها بدون نیاز به نهادهای واسطه استفاده میکنند.
این مدل تبادل به کاربران این امکان را میدهد که مستقیماً ارزهای دیجیتال خود را با دیگر کاربران مبادله کنند، بدون احتیاج به ایجاد حساب و انجام مراحل احراز هویت و تأیید.
چگونگی کارکرد صرافی غیرمتمرکز (DEX):
1. بدون واسطه:
در DEX، هیچ نیازی به واسطه مرکزی نیست. کاربران مستقیماً از کیف پول خود میتوانند به پلتفرم متصل شده و ارزهای دیجیتال خود را مبادله کنند.
2. قراردادهای هوشمند:
صرافی غیرمتمرکز از قراردادهای هوشمند برای اجرای تراکنشها و ثبت آنها در بلاکچین استفاده میکند. این قراردادها به صورت خودکار و بدون نیاز به نهادهای واسطه تراکنشها را انجام میدهند.
3. مالکیت کلیدهای خصوصی:
کاربران در DEX مالکیت کلیدهای خصوصی خود را حفظ میکنند. این به معنای این است که هر کاربر کنترل کامل بر داراییهای خود دارد و نیازی به انتقال دارایی به حساب صرافی ندارد.
4. بدون هزینه احراز هویت:
احراز هویت در DEX مورد نیاز نیست و کاربران میتوانند بدون هزینه و بدون انجام مراحل احراز هویت، معاملات خود را انجام دهند.
صرافی غیرمتمرکز چگونه کار میکند؟
صرافی غیرمتمرکز یا DEX، به واسطه قراردادهای هوشمند بر روی بلاک چین، توانمندی مبادله داراییهای دیجیتال بین کاربران را بدون واسطه میسر کرده است. این صرافیها عمدتاً به سه دسته بازارساز خودکار (AMM)، صرافی دفتر سفارشها، و تجمیعکنندههای صرافیهای غیرمتمرکز تقسیم میشوند.
بازارساز خودکار (AMM)
در بازارسازهای خودکار، قراردادهای هوشمند تنظیم قیمت با استفاده از استخرهای نقدینگی را انجام میدهند. استخرهای نقدینگی توسط تأمینکنندگان نقدینگی تشکیل شدهاند که دو توکن را در هر استخر سپردهگذاری میکنند. معاملهگران با تبادل توکنها از این استخرها استفاده میکنند. بازارسازهای خودکار میتوانند باعث لغزش (Slippage) شوند اگر نقدینگی کافی در استخر موجود نباشد.
صرافی دفتر سفارشها
در صرافیهای دفتر سفارشها، دفتر سفارشها سفارشهای خرید و فروش را برای هر جفت ارز ثبت میکند. دفتر سفارشها میتواند درونزنجیرهای یا برونزنجیرهای باشد. در دفتر سفارشهای درونزنجیرهای، اطلاعات سفارشها روی بلاک چین نگهداری میشود و داراییهای کاربران در کیف پول خودشان باقی میماند. در دفتر سفارشهای برونزنجیرهای، تنها تراکنشهای نهایی در بلاک چین ثبت میشود و دفاتر سفارشها خارج از بلاک چین قرار دارند.
تجمیعکنندههای صرافیهای غیرمتمرکز
تجمیعکنندهها از چندین صرافی غیرمتمرکز نقدینگی را جمعآوری میکنند تا لغزش را به حداقل برسانند و بهینهسازی قیمت توکنها را انجام دهند. این پلتفرمها هدف از محافظت از کاربران در برابر اثرات قیمتگذاری و کاهش تعداد تراکنشهای ناموفق است.
صرافیهای غیرمتمرکز با دفاتر سفارشها و تجمیعکنندهها ترکیبی از امکانات دو نوع صرافی ارائه میدهند. همچنین، تحت مدیریت قراردادهای هوشمند، این صرافیها به کاربران این امکان را میدهند که مالکیت کلیدهای خصوصی خود را حفظ کرده و بدون واسطه داراییهای خود را مدیریت کنند.
در کل، صرافیهای غیرمتمرکز به کاربران امکان مبادله مستقیم داراییهای دیجیتال را بدون نیاز به واسطه و با مالکیت کلیدهای خصوصی خود فراهم کرده و به مسائل امنیتی و حریم خصوصی توجه ویژهای دارند.
تفاوتهای کلیدی میان صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز
1. نوع حضانت از داراییها:
– صرافیهای متمرکز: کاربران باید داراییهای خود را در حسابهای صرافی قرار داده و از امکانات آن صرافی برای معامله استفاده کنند.
– صرافیهای غیرمتمرکز:امکان دارد که ارزهای دیجیتال به مدیریت خود کاربران باقی بماند و نیازی به انتقال آنها به حساب صرافی نباشد.
2. زیان غیردائمی:
– صرافیهای متمرکز:معمولاً با زیان غیردائمی مواجه نیستند.
– صرافیهای غیرمتمرکز: احتمال زیان غیردائمی وجود دارد که ناشی از تغییرات در نسبت ارزش توکنها در استخرهای نقدینگی باشد.
3. مقررات:
– صرافیهای متمرکز:پایبند به قوانین KYC و AML هستند.
– صرافیهای غیرمتمرکز: عمدتاً از این قوانین معاف هستند و معاملات خودکار بدون نیاز به اطلاعات شخصی انجام میدهند.
4. نقدینگی:
– صرافیهای متمرکز: دارای نقدینگی بزرگ و تأثیرگذار هستند.
– صرافیهای غیرمتمرکز: تاکنون با مشکلات نقدینگی و کمبود استخرهای معتبر روبرو بودهاند.
5. گزینههای معاملاتی:
– صرافیهای متمرکز: ارائهدهنده گزینههای گستردهتری برای معامله و انواع مختلف معاملات هستند.
– صرافیهای غیرمتمرکز: معمولاً تعداد و گوناگونی از گزینههای معاملاتی محدودتر است.
6. در دسترس بودن:
– صرافیهای متمرکز: ممکن است در مواقع سقوط بازار دسترسی محدودی داشته باشند.
– صرافیهای غیرمتمرکز:در هر زمان و وضعیتی به کاربران امکان معامله و دسترسی به ارزهای دیجیتال فراهم است.
تفاوتهای میان صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز، انتخابی بین امکانات گسترده و کنترل بیشتر (در صرافیهای متمرکز) و آزادی و امنیت بیشتر (در صرافیهای غیرمتمرکز) فراهم میآورد.
مزایا و معایب صرافیهای غیرمتمرکز
مزایا:
1. تنوع بالای توکنها:
– صرافیهای غیرمتمرکز به کاربران این امکان را میدهند که با تنوع بالایی از توکنها، از محبوبترین تا توکنهای کمتر شناختهشده، معامله کنند.
2. کاهش ریسک حملات هکری:
– ارزهای دیجیتال در کیف پول خود کاربران نگهداری میشوند و این باعث میشود که حملات هکری با ریسک کمتری مواجه شوند. این امر از جلوگیری از دسترسی غیرمجاز به اموال کاربران کمک میکند.
3. بینامی و حریم خصوصی:
– کاربران در صرافیهای غیرمتمرکز نیازی به اعلام هویت شخصی خود ندارند. این امر اطلاعات شخصی را محافظت کرده و حریم خصوصی را تضمین میکند.
4. کاربرد در کشورهای در حال توسعه:
– امکانات وامدهی و معاملات بینقض در صرافیهای غیرمتمرکز، در کشورهایی که زیرساخت بانکی کمتری دارند، به افراد امکان استفاده از خدمات مالی را میدهد.
معایب:
1. رابط کاربری پیچیده:
– استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز نیازمند دانش تخصصی است و رابط کاربری پیچیده آنها ممکن است برای کاربران مبتدی دشوار باشد. نیاز به تحقیقات و آموزشهای جانبی ممکن است افراد را متوجه کند.
2. آسیبپذیری قراردادهای هوشمند:
– امنیت صرافیهای غیرمتمرکز به امانت قراردادهای هوشمند بستگی دارد. حفرههای امنیتی در کدهای قراردادها ممکن است به حملات هکری منجر شوند.
3. وجود توکنهای پرریسک:
– صرافیهای غیرمتمرکز میزان زیادی از توکنهای حسابرسینشده را به معرض معامله قرار میدهند، که ممکن است حاوی پروژهها و نقشههای کلاهبرداری باشند.
در هر حال، استفاده از صرافیهای غیرمتمرکز نیاز به دقت و اطلاعات کافی دارد. کاربران باید مواردی همچون تحقیقات دقیق، مطالعه وایتپیپرها، و بررسی حسابرسیهای انجامشده را در نظر بگیرند تا از احتمال وقوع خطاها و ریسکها در استفاده از این پلتفرمها جلوگیری کنند.
استفاده از صرافی غیرمتمرکز (DEX) و معرفی بهترین پلتفرمها :
صرافی غیرمتمرکز یا DEX به شما این امکان را میدهد که بدون نیاز به ثبتنام و افشای اطلاعات شخصی، معاملات ارزهای دیجیتال خود را انجام دهید. اینجا چند گام ساده برای استفاده از یک صرافی غیرمتمرکز را مرور خواهیم کرد.
گام ۱: انتخاب شبکه بلاک چین:
– ابتدا باید شبکه بلاک چینی که قصد دارید در آن معامله کنید را انتخاب کنید. هر شبکه دارای کارمزد و ویژگیهای خاصی است.
گام ۲: انتخاب و ایجاد کیف پول:
– کیف پولی که با قراردادهای هوشمند (Smart Contract) مانند اتریوم سازگار است را انتخاب کنید. میتوانید از کیفپولهای موجود در افزونههای مرورگر یا نرمافزارهای موبایلی که از دستگاه به دستگاه منتقل میشوند، استفاده کنید.
گام ۳: انتقال توکن به کیف پول:
– برای شروع معاملات، توکنهای مربوط به شبکه بلاک چین انتخابی خود را از یک صرافی متمرکز به کیف پول خود واریز کنید. به خاطر داشته باشید که از توکنهای شبکه خاص خود استفاده کنید.
گام ۴: متصل کردن کیف پول به DEX:
– پس از انتقال توکنها به کیف پول، با استفاده از گزینه “Connect Wallet” کیف پول خود را به پلتفرم DEX مورد نظر متصل کنید.
گام ۵: شروع معاملات:
– حالا که کیف پول شما به DEX متصل است، میتوانید معاملات خود را شروع کنید. با استفاده از ابزارها و توابع موجود در پلتفرم، میتوانید توکنها خود را خرید و فروش کنید.
بهترین صرافیهای DEX در سال ۲۰۲۴:
– در سال ۲۰۲۴، چندین صرافی DEX برجسته و معتبر وجود دارد. در اینجا ۱۰ صرافی DEX برتر در این سال را معرفی میکنیم:
1. یونی سواپ (Uniswap)
2. پنکیک سواپ (PancakeSwap)
3. کرو (Curve)
4. سوشی سواپ (SushiSwap)
5. اسپوکی سواپ (SpookySwap)
6. کوییک سواپ (QuickSwap)
7. ریدیوم (Raydium)
8. تردیر جو (Trader Joe)
9. آسترو سواپ (AstroSwap)
10. ساندا سواپ (SundaeSwap)
توجه: برخی از این صرافیها ممکن است دسترسی کاربران ایرانی را محدود کرده باشند، بنابراین حتماً پیش از استفاده از آنها از شرایط و محدودیتهای آنها آگاه شوید.
نکته مهم:
از ایجاد یک کیف پول امن و مرور دقیق بر صرافیها پیشنهاد میشود. همچنین، تحقیقات کافی را انجام دهید و از صرافیهای معتبر و معتبر استفاده کنید تا از امنیت و اعتماد بهنفس خود اطمینان حاصل کنید.
1-پنکیک سواپ (PancakeSwap):پنکیک سواپ یک صرافی غیرمتمرکز بسیار محبوب است که بر روی شبکه Binance Smart Chain (BSC) عمل میکند. این صرافی به تبادل توکنهای نوع BEP20 پشتیبانی میکند و امکان خرید و فروش NFT را نیز ارائه میدهد.محدودیت برای کاربران ایرانی:بله، برخی از محدودیتها برای کاربران ایرانی وجود دارد.
2-کرو (Curve):پروتکل کرو یک پلتفرم معامله استیبل کوینها و توکنهایی با قیمتهای نزدیک به یکدیگر است. این پلتفرم با کارمزد معاملات ۰.۰۴ درصد، نصف آن به تأمینکنندگان نقدینگی و نصف دیگر به سهامگذاران پرداخت میشود.محدودیت برای کاربران ایرانی:
خیر، هیچ محدودیتی برای کاربران ایرانی وجود ندارد.
3-سوشی سواپ (SushiSwap):سوشی سواپ یک نسخه اصلاحشده از پروتکل یونی سواپ است و امکان تبادل توکنهای مختلف بر روی چندین بلاک چین و پلتفرم لایه دوم را فراهم کرده است.محدودیت برای کاربران ایرانی:خیر، هیچ محدودیتی برای کاربران ایرانی وجود ندارد.
4-اسپوکی سواپ (SpookySwap):پروتکل اسپوکی سواپ (SpookySwap) محبوبترین صرافی غیرمتمرکز در بلاک چین فانتوم است و به عنوان اصلیترین ابزار هر معاملهگری در این بلاک چین شناخته میشود.محدودیت برای کاربران ایرانی:خیر، هیچ محدودیتی برای کاربران ایرانی وجود ندارد.
5-کوییک سواپ (QuickSwap):کوییک سواپ یک صرافی غیرمتمرکز برای تبادل توکنهای ERC20 روی شبکه پالیگان است که با سرعت چشمگیر این شبکه، تراکنشها را تقریباً بهصورت آنی انجام میدهد.محدودیت برای کاربران ایرانی:خیر، هیچ محدودیتی برای کاربران ایرانی وجود ندارد.
6-ریدیوم (Raydium):ریدیوم یک صرافی غیرمتمرکز بر روی بلاک چین سولانا است که از بازارساز خودکار و دفتر سفارشها استفاده میکند و نقدینگی را از استخرهای نقدینگی خود و پلتفرم سروم (Serum) تجمیع میکند.محدودیت برای کاربران ایرانی:خیر، هیچ محدودیتی برای کاربران ایرانی وجود ندارد.
7-تریدر جو (TraderJoe):تریدر جو (TraderJoe) یک پلتفرم همهمنظوره روی بلاک چین اولنچ است که علاوه بر تبادل توکن، از ابزارهای دیگری نظیر کشت سود و لانچپد و وامدهی دیفای بهره میبرد.محدودیت برای کاربران ایرانی:خیر، هیچ محدودیتی برای کاربران ایرانی وجود ندارد.
8-آسترو سواپ (AstroSwap):آسترو سواپ (AstroSwap) یک صرافی غیرمتمرکز است که بهتازگی روی بلاک چین ولاس (Velas) راهاندازی شده و این امکان را فراهم میکند که کاربران با استفاده از کیف پول متامسک توکنهای بلاک چینهای مختلف را باهم تبادل کنند.محدودیت برای کاربران ایرانی:خیر، هیچ محدودیتی برای کاربران ایرانی وجود ندارد.
9-ساندا سواپ (SundaeSwap):ساندا سواپ (SundaeSwap) اولین صرافی غیرمتمرکز روی شبکه اصلی کاردانو است. این پلتفرم از بازارساز خودکار استفاده میکند و کارمزد استخرهای نقدینگی آن ۰.۰۵ و ۰.۳ و ۱ درصد است.محدودیت برای کاربران ایرانی:خیر، هیچ محدودیتی برای کاربران ایرانی وجود ندارد.
جمع بندی
صرافیهای غیرمتمرکز به منظور حل مسائل امنیتی و تمرکززدایی کاربران در دنیای ارزهای دیجیتال نخستین بار به وجود آمدند. از آن زمان، این پلتفرمها شاهد رشد قابل توجهی بوده و به شدت مورد توجه قرار گرفتهاند. بسیاری از صرافیهای غیرمتمرکز در حال حاضر در حال رقابت با صرافیهای متمرکز بزرگتر هستند.
تفاوتهای اساسی بین صرافیهای متمرکز و غیرمتمرکز در این مقاله بیان شده و برخی از مزایا و معایب صرافیهای غیرمتمرکز مورد بررسی قرار گرفته است. این تفاوتها باعث ایجاد مزیتهای منحصر به فرد برای هر یک از این دو نوع صرافی میشوند.
همچنین، لیستی از ۱۰ صرافی غیرمتمرکز برتر در سال ۲۰۲۴ معرفی شده است. این پلتفرمها نه تنها با توانمندیهای فنی خود، بلکه با جذابیتهای مختلفی که ارائه میدهند، توانستهاند محبوبیت زیادی جلب کنند.
در کل، صرافیهای غیرمتمرکز با تکنولوژیهای نوین و پیشرفتهای خود نشان دادهاند که حتی در عرصهٔ کوتاهی از زمان، توانستهاند به چالشهای مهم دنیای ارزهای دیجیتال پاسخ دهند. اگرچه برخی از چالشها هنوز باقیمانده است، اما ادامهٔ پیشرفت این صرافیها ممکن است باعث جلب سرمایهٔ نهادی به این بازارها گردد و بازار ارزهای دیجیتال را به یک مقصد جدید و دیگر نابغه نزدیک کند.