فناوری بلاک چین در چند سال اخیر توجه زیادی را به خود جلب کرده است و از فناوری معمولاً مرتبط با ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین به یک ابزار اصلی با کاربردهای فراوان در صنایع مختلف تبدیل شده است. ماهیت غیرمتمرکز، ایمنی و شفافیت فناوری بلاک چین آن را به ویژه برای ارائه و مبادله دارایی های دنیای واقعی (RWA) مناسب می کند.
نمای کلی دارایی های دنیای واقعی و بلاک چین
دارایی های دنیای واقعی به دارایی های فیزیکی یا مشهود اشاره دارد. برای مثال می توان به املاک، کالاها و دارایی هایی از این دست اشاره کرد. با ظهور فناوری بلاک چین، مفهوم توکن کردن یا توکن کردن این دارایی ها در کانون توجه قرار گرفته است.
در سال 2022، حدود 10 درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی، به مبلغ 8.6 تریلیون دلار، پیش بینی می شد تا سال 2027 به بلاک چین منتقل شود (منبع: مجمع جهانی اقتصاد، 2022). این شکل پتانسیل بسیار بالای ادغام دارایی های دنیای واقعی با پلتفرم های بلاک چین را نشان می دهد.
وضعیت فعلی بخش دارایی دنیای واقعی
دارایی‌های واقعی از بخش‌های مختلفی تشکیل شده و پروژه‌های زیادی را شامل می‌شود، عمدتاً در فضای غیرمتمرکز مالی (DeFi) یافت می شود. به طور دقیق تر، این پروژه ها را می توان در یک گروه جداگانه دسته بندی کرد:
- پروژه های با درآمد ثابت که ریشه در دارایی های خارج از زنجیره دارند. به عنوان مثال می توان به اوراق قرضه، سهام، املاک و مستغلات ایالات متحده و آثار هنری اشاره کرد.
- پروژه های اعتباری عمومی بر اساس دارایی های عرضه شده و معامله شده در بازار عمومی.
- بازارهای تجاری متمرکز بر دارایی های نامشهود مانند اعتبارات کربن و ظهور پروژه های زیرساختی مانند بلاک چین های لایه 1 (L1) نیز در این دسته قرار می گیرند.
در حوزه درآمد ثابت، پروژه‌ها مبتنی بر اوراق قرضه و بازارهای سهام ایالات متحده هستند و خدمات وام را به افراد و سازمان‌ها ارائه می‌کنند. آنچه این طرح ها را از سایر پلتفرم های وام دهی DeFi متمایز می کند، شکل وثیقه آنها است که می تواند شامل دارایی های ملموس و واقعی باشد.
از سوی دیگر، پروژه‌های اعتباری عمومی، با تقلید از روش‌های اوراق قرضه ایالات متحده و سایر ابزارهای مشابه، با هدف ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری رمزنگاری برای کاربران ارزهای دیجیتالی هستند.
طبق داده‌های RWA.xyz، هفت پروتکل پیشرو وام دارایی در دنیای واقعی از جمله سانتریفیوژ، میپل، گلدفینچ، کریدیکس، کلیرپول، TrueFi و Homecoin مجموعاً توانسته‌اند حدود 4.38 میلیارد دلار وام به متقاضیان اعطا کنند. بیشتر وام گیرندگان از کشورهای در حال توسعه هستند و میانگین نرخ سود سالانه این وام ها 10.52 درصد است. این پروتکل‌های وام‌دهی اعتباری معمولاً بازدهی بالاتری نسبت به اکثر پلتفرم‌های وام دهی DeFi ارائه می‌کنند. البته این موسسات مشکلاتی نیز دارند، به عنوان مثال Maple Finance در سال 2022 در میان آشفتگی و مشکلات سازمان ها نتوانست بدهی خود را به مبلغ 69.3 میلیون دلار پرداخت کند.
ظهور دارایی های توکن شده: مورد طلای توکن شده
توکن‌سازی فرآیندی است که در آن مالکیت دارایی‌های ملموس و فیزیکی مانند فلزات گرانبها به زنجیره بلوکی منتقل می‌شود. با این روش خرید و فروش دارایی هایی با ماهیت فیزیکی تسهیل می شود و به راحتی می توان آنها را بصورت شبانه روزی داد و ستد کرد و از طرفی نیاز به دلال های سنتی نیز از معادله حذف می شود.
بانک آمریکا در گزارشی در سال 2023 رشد روند توکن‌سازی را تأیید کرد و اشاره کرد که ارزش بازار طلای توکن‌شده از یک میلیارد دلار فراتر رفته است. از این گزارش، می توانید روند ورود دارایی های دنیای واقعی به بلاک چین را بهتر درک کنید.
قبل از ظهور طلای توکن‌شده، سرمایه‌گذارانی که به دنبال ورود به بازار طلا هستند، می‌توانستند صندوق‌های قابل معامله (ETF) و آتی را مبادله کنند. قراردادها، یا به طور سنتی آنها می توانستند طلای فیزیکی را از طریق دلالان خریداری کنند. با این حال، این ابزارهای سرمایه گذاری سنتی همیشه مشکلات مربوط به هزینه یا نقدینگی را دارند.
طلای توکن شده امکان دسترسی به طلای فیزیکی را در 24 ساعت شبانه روز فراهم کرده است و از سوی دیگر هزینه مدیریت و نگهداری یا بیمه را برای سرمایه گذاران حذف کرده است. با این کار چالش هایی مانند محدودیت حداقل سرمایه گذاری، دسترسی به بازار، مشکل تقسیم پذیری و انتقال مالکیت و ارزش فیزیکی طلا که قبلا غیرممکن بود، حل شده است.
تحلیل مقایسه ای بلاک چین های مختلف
بیت کوین
با اختراع بیت کوین و ایجاد بلاک چین بیت کوین، مفهوم یک دفتر کل دیجیتال غیرمتمرکز برای اولین بار بیان شد. اگرچه این دفتر در ابتدا برای انتقال ارز دیجیتال بومی شبکه یعنی بیت کوین استفاده می شد، اما تحقیقات نشان داده است که این سیستم می تواند برای دارایی های دنیای واقعی نیز استفاده شود.
البته لازم به ذکر است که زبان برنامه نویسی بیت کوین با محدودیت هایی از جمله عدم پشتیبانی قرارداد هوشمند مواجه است که ادغام و پیاده سازی این فناوری با دارایی های دنیای واقعی را پیچیده و محدود می کند. به همین دلیل، تا سال 2023، تنها تعداد کمی از پروژه ها با استفاده از بیت کوین، دارایی های دنیای واقعی را نشانه گذاری کرده اند.
اتریوم
اتریوم با داشتن و پشتیبانی از قرارداد هوشمند، پلتفرم پیشرو برای توکن‌سازی دارایی‌های دنیای واقعی محسوب می‌شود. تا سه ماهه اول سال 2023، تقریباً 250 پروژه توکن سازی فعال RWA در اتریوم مشاهده شده است.
قراردادهای هوشمند اتریوم ایجاد و توسعه توکن‌های ERC-721 (توکن‌های غیر معادل یا NFTERC-20 را می دهد که به ترتیب دارایی های منحصر به فرد و قابل تعویض هستند. این دارایی ها از املاک و مستغلات تا آثار هنری و حقوق مالکیت معنوی را شامل می شود.
Tron
Tron یک پلت فرم بلاک چین نسبتا جدیدتر و مقیاس پذیرتر است که پروژه های توکن سازی دارایی در دنیای واقعی را نیز اجرا می کند. این پلتفرم افزایش یافته است. تا سه ماهه اول سال 2023، 120 پروژه فعال در انتقال دارایی های دنیای واقعی در Tron مشاهده شده است.
قراردادهای هوشمند ترون، مشابه قراردادهای اتریوم، امکان ایجاد توکن‌های TRC721 و TRC20 را به ترتیب برای دارایی‌های منحصر به فرد و قابل تعویض می‌دهند. مزیت Tron سرعت تراکنش بالاتر و کارمزد کمتر آن در مقایسه با اتریوم است که ممکن است پروژه های بیشتری را به سمت پذیرش این پلتفرم در آینده سوق دهد.
تاثیر بلاک چین بر دارایی های دنیای واقعی
فناوری بلاک چین مزایای بسیاری را برای مدیریت دارایی در دنیای واقعی به ارمغان می آورد، از جمله: افزایش نقدینگی، بهبود شفافیت، کاهش هزینه های تراکنش و غیره. بر اساس گزارش دیلویت، در سال 2023، تقریباً 74 درصد از سازمان ها بلاک چین را به عنوان یک راه حل قابل قبول معرفی خواهند کرد. برای مدیریت و انجام معاملات دارایی های دنیای واقعی.
با این حال، چالش‌ها و خطرات بالقوه‌ای نیز وجود دارد، مانند عدم قطعیت نظارتی و فقدان قوانین فراگیر، عدم استانداردسازی، و نیاز به تعریف مکانیسم‌های ارزیابی دارایی و حسابرسی قابل اعتماد.
برترین پروتکل‌های دارایی دنیای واقعی در اتریوم و ترون
با توجه به نقش محوری اتریوم و ترون در توکن‌سازی دارایی‌های دنیای واقعی (RWA)، پروتکل‌های متعددی بر روی این پلتفرم‌ها برای تسهیل این فرآیند توسعه داده شده است. در اینجا برخی از این مکانیسم‌های RWA را در اتریوم و ترون بررسی می‌کنیم.
اتریوم
MakerDAO یکی از شناخته شده ترین پروتکل های مالی غیرمتمرکز یا DeFi در اتریوم است. استیبل کوین DAI این پلتفرم را می توان از طریق دارایی های مختلف وثیقه کرد و دارایی های دنیای واقعی نیز بخشی از این انتخاب ها هستند. هدف MakerDAO ایجاد یک سیستم مالی بازتر و فراگیرتر است.
سانتریفیوژ توکن‌سازی و تامین مالی دارایی‌های دنیای واقعی در بلاک چین اتریوم را امکان‌پذیر می‌کند. با استفاده از پلتفرم سانتریفیوژ، کسب‌وکارها می‌توانند دارایی‌های دنیای واقعی خود را به NFT (توکن‌های غیربومی) تبدیل کنند و سپس توانایی استفاده از آن دارایی را به عنوان وثیقه برای دسترسی به نقدینگی به دست آورند.
Tron
به منظور پر کردن شکاف بین بازارهای سنتی و اکوسیستم‌های بلاک چین، stUSDT به روشی نوآورانه ایجاد شده است. روش کار استفاده از پلتفرم غیرمتمرکز JustLend است که یک کانال سرمایه گذاری امن و منصفانه برای دارایی های دنیای واقعی ایجاد کرده است.
این ابتکار با حمایت یک پایگاه عظیم کاربر جهانی و یک بازار استیبل کوین به ارزش 50 میلیارد دلار، هدف آن تبدیل شدن به سنگ بنای سرمایه گذاری شبکه TRON در دارایی های دنیای واقعی است. تاکید stUSDT بر ایجاد یک دروازه مالی برای مردم در سراسر جهان است تا از این فرصت بهره مند شوند. شبکه TRON با محصول stUSDT و با تکیه بر شفافیت، امنیت و تغییر ناپذیری فناوری بلاک چین، آماده هدایت رشد و هدایت صنعت بلاک چین به مراحل بعدی است.
اظهارات پایانی
ادغام فناوری بلاک چین و دارایی‌های دنیای واقعی پیامدهای مهمی برای تراکنش‌های مالی و مدیریت دارایی دارد که نشان‌دهنده یک تغییر الگوی بزرگ در نحوه درک و مدیریت مالکیت دارایی است. این ترکیب نوآورانه راه را برای تراکنش‌های ایمن، شفاف و کارآمد هموار می‌کند و در را به روی فرصت‌های جدید در بخش مالی باز می‌کند.
دارایی‌های دنیای واقعی (RWA) در پلتفرم‌های بلاک چین فرصت‌های قابل توجهی را ارائه می‌دهند، از جمله توانایی توکن کردن انواع دارایی‌ها مانند املاک، طلا و حتی دارایی‌های نامشهود مانند اعتبارات کربن. این توکنیزاسیون به طور بالقوه می تواند نقدینگی این دارایی های غیر نقدی سنتی را افزایش دهد و در نتیجه طیف وسیع تری از سرمایه گذاران قادر به ورود به این بازارها خواهند بود. علاوه بر این، شفافیت ذاتی و تغییرناپذیری تراکنش‌های بلاک چین می‌تواند قابلیت حسابرسی و ردیابی این دارایی‌ها را افزایش دهد، اعتماد سرمایه‌گذاران را افزایش دهد و به طور بالقوه منجر به افزایش مشارکت در بازار شود.
در رقابت بین پلتفرم‌های بلاک چین، بیت‌کوین، اتریوم و ترون پرچمدارانی هستند که توانایی‌های بلاک چین را برای مدیریت دارایی در دنیای واقعی نشان می‌دهند. در حالی که اتریوم در حال حاضر از نظر پروژه های فعال پیشتاز است، پلتفرم های جدیدتر و مقیاس پذیرتر مانند Tron به سرعت در حال گسترش هستند.
به طور کلی، همگرایی بلاک چین و دارایی های دنیای واقعی نشان دهنده یک تغییر دگرگون کننده در چشم انداز مالی است، تغییری که می تواند نحوه تفکر و تعامل ما با دنیای مالی را دوباره تعریف کند.
